Aankomen door te weinig slaap

Dat een tekort aan slaap slecht is voor de gezondheid is algemeen bekend. Je voelt je brak, chagrijnig en je concentratie is niet optimaal. Maar wist je ook dat te weinig slaap extra kilo’s kan veroorzaken?

Slecht slapen wordt in verband gebracht met een hogere Body Mass Index (BMI) en gewichtstoename. De slaapbehoeften van mensen variëren, maar over het algemeen nemen wetenschappers veranderingen in het gewicht waar wanneer mensen minder dan zeven uur nachtrust krijgen. Zo verhoogt volgens onderzoek een korte slaapduur de kans op obesitas met 89% bij kinderen en 55% bij volwassenen. In 2013 is er een experiment uitgevoerd onder 16 volwassenen waarbij zij vijf nachten slechts vijf uur mochten slapen. Gemiddeld kwamen zij 0,8 kilogram aan in dit onderzoek.

Waarom we aankomen bij te weinig slaap heeft meerdere oorzaken:

Honger- en verzadigingshormonen

Extreme honger na een nacht slecht slapen; het is niet iets raars. Door een slaapgebrek krijgen we meer eetlust. Dit komt door onze honger- en verzadigingshormonen. Ons lichaam maakt meer ghreline aan, een hormoon dat vrijkomt in de maag en honger in de hersenen signaleert. Het rommelen van de maag wordt ook gestimuleerd door dit hormoon. Het verzadigingshormoon leptine, dat honger onderdrukt, wordt juist minder aangemaakt.

Zelfcontrole en beloning in de hersenen

Slaapgebrek veroorzaakt tragere activiteit in de frontale hersenkwab. En laat deze hersenkwab nou juist verantwoordelijk zijn voor besluitvorming en zelfcontrole. Daarnaast worden de beloningscentra van de hersenen meer gestimuleerd door voedsel wanneer we een slaapgebrek hebben. Daarom, na een nacht slecht slapen, is niet alleen die kom Ben en Jerry’s meer de moeite waard, maar het zal waarschijnlijk ook moeilijker zijn om zelfbeheersing uit te oefenen.

Minder lichaamsbeweging

Wanneer je een brakke nacht hebt gehad is sporten wel het laatste waar je zin in hebt. Je bent al blij als je je ogen open kan houden op kantoor. Herkenbaar? Ook de wetenschap laat dit zien: een onderzoek onder 15 mannen heeft uitgewezen dat wanneer de deelnemers vier uur sliepen in plaats van de gebruikelijke acht uur, de hoeveelheid en intensiteit van hun fysieke activiteit aanzienlijk afnam.

Mogelijk lagere stofwisseling
De reden waarom je aankomt bij te weinig slaap is mogelijk ook een langzamere stofwisseling. In één onderzoek werden 15 mannen 24 uur wakker gehouden (waar ze al deze mensen vinden die vrijwillig deze marteling ondergaan is mij een raadsel, maar goed…). Het resultaat: hun ruststofwisseling lag 5% lager dan na een normale nachtrust en na het eten was deze zelfs 20% lager. Andere studies hebben geen veranderingen in de stofwisseling bij een slaaptekort gevonden. Daarom is meer onderzoek nodig om te bepalen of en hoe slaapverlies de stofwisseling vertraagt.
​
Er zijn dus meerdere factoren betrokken waarom we aankomen in gewicht bij te weinig slaap. Nu is gewichtstoename niet per se slecht, een gezond lichaam is namelijk niet altijd gelinkt aan ons gewicht. Je kan zeker gezond en happy zijn op een hoger gewicht. Maar wanneer je bezig bent met verkrijgen met een gezond gewicht kan het soms frustrerend zijn wanneer de weegschaal geen resultaat laat zien. In dat geval is mijn tip als diëtist: draai je in de ochtend vooral nog een keer om wanneer de wekker gaat.